Prawa osób LGBTI w Europie

Ostatnia aktualizacja środa, 12/06/2024

W dzisiejszej Europie lesbijki, geje, osoby biseksualne, transpłciowe i interseksualne (LGBTI) nadal doświadczają dyskryminacji. Ochrona praw osób LGBTI ma wysoki priorytet w Unii Europejskiej.

Przez ostatnie 25 lat Unia Europejska wyznaczała kierunek w promowaniu równości praw lesbijek, gejów, osób biseksualnych i transpłciowych. Osoby LGBTI to zróżnicowana grupa. Ich prawa należy rozumieć szeroko, z uwzględnieniem również praw innych społeczności, takich jak osoby queer, aseksualne i panseksualne. Każdy powinien móc cieszyć się tym, kim jest i kogo kocha! 

Komisja Europejska próbuje podnosić świadomość społeczną na temat praw osób LGBTI. Stara się w ten sposób pokazać światu, że niezależnie od tego, kogo kochamy i kim jesteśmy, wszyscy powinniśmy mieć takie same prawa. UE włączyła ochronę osób LGBTI do najważniejszych dokumentów prawnych, takich jak traktat z Amsterdamu (1997), Karta praw podstawowych (2000) i dyrektywy antydyskryminacyjne. Oczywiście sytuacja w UE różni się w zależności od kraju. 

Jak wygląda sytuacja osób LGBTI w Europie?

W 2013 r. Agencja Praw Podstawowych Unii Europejskiej (FRA) przedstawiła wyniki badania, z które wynika, że osoby LGBTI w wielu krajach UE doświadczają dyskryminacji, napastowania, nienawistnych wypowiedzi i przemocy, co uniemożliwia im pełne korzystanie z praw podstawowych. Wyniki drugiego badania UE na temat LGBTI dowodzą, że poczyniono niewielkie postępy. 

Nadal zaskakuje i szokuje fakt, że większość osób LGBTI w całej Europie nie chce trzymać się za ręce z partnerem tej samej płci. Szczególnie niepokojące są przejawy dyskryminacji i przemocy. Równocześnie niewiele osób atakowanych decyduje się zgłosić ten fakt organom odpowiedzialnym za porządek. – Michael O'Flaherty, Dyrektor Agencji Praw Podstawowych, marzec 2020 r. 

Niektóre kraje UE zrobiły wręcz krok wstecz, jeśli chodzi o prawa osób LGBTI. Nawoływanie do nienawiści, a także przypadki przemocy na tle homofobicznym i transfobicznym są nadal powszechne, również w krajach, które poczyniły znaczne postępy. UE pracuje obecnie nad nową strategią przeciwdziałania takiej sytuacji.

Sytuacja w zakresie praw osób LGBTI jest również monitorowana przez organizacje non-profit, takie jak ILGA Europe, która publikuje raz w roku zestawienie pod nazwą „Rainbow Europe”, w którym można znaleźć ranking 49 krajów europejskich pod względem praw i polityki wobec osób LGBTI. 

Chcesz przystąpić do organizacji LGBTI opowiadającej się za równością praw? 

Art. 19 Powszechnej deklaracji praw człowieka chroni przysługujące każdemu prawo do wolności wypowiedzi. Różne organizacje społeczeństwa obywatelskiego aktywnie działają na rzecz ochrony praw społeczności LGBTI i poszanowania obowiązujących przepisów. Część z nich otrzymuje od UE dofinansowanie na wsparcie ich działalności. 

Poniżej niektóre z nich. Zajrzyj na ich strony, zapoznaj się z ich działalnością i listami członków – na pewno znajdziesz więcej informacji o tym, jak bronić swoich praw i podjąć działanie:

• International Lesbian, Gay, Bisexual, Transgender, Queer and Intersex Youth and Student Organisation (IGLYO)
• Organisation Intersex International Europe (OII Europe)
• ILGA Europe

Chcesz zgłosić przypadek dyskryminacji?

Zgodnie z wynikami ankiety wśród osób LGBTI przypadki dyskryminacji są rzadko zgłaszane, ponieważ osoby LGBTI często nie wierzą, że może to cokolwiek zmienić (41 proc. respondentów).

Nienawistne wypowiedzi najczęściej motywowane są homofobią i transfobią. Zawsze możesz powiedzieć „nie” tolerowaniu takich sytuacji!

Jeśli jesteś ofiarą dyskryminacji, radzimy skontaktować się z krajowym organem ds. równości w kraju zamieszkania lub organizacją, która reprezentuje interesy społeczności LGBTI, która może Ci pomóc bezpośrednio lub przekierować Cię pod właściwy adres.