Δικαιώματα των ΛΟΑΔΜ στην Ευρώπη

Τελευταία ενημέρωση Τετάρτη, 12/06/2024

Σήμερα στην Ευρώπη οι λεσβίες, οι ομοφυλόφιλοι, οι αμφιφυλόφιλοι, οι διεμφυλικοί και οι μεσοφυλικοί (ΛΟΑΔΜ) εξακολουθούν να υφίστανται διακρίσεις ανά τον κόσμο. Η προστασία των δικαιωμάτων των ΛΟΑΔΜ αποτελεί υψηλή προτεραιότητα στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) έχει αποτελέσει κινητήρια δύναμη της ισότητας για τις λεσβίες, τους ομοφυλόφιλους, τα αμφιφυλόφιλα και τα διεμφυλικά άτομα κατά τα τελευταία 25 έτη. Οι ΛΟΑΔΜ αποτελούν μια ποικιλόμορφη ομάδα και τα δικαιώματά τους θα πρέπει να νοούνται κατά τρόπον ώστε να λαμβάνονται επίσης υπόψη τα δικαιώματα άλλων κοινοτήτων όπως τα κουίρ, τα ασεξουαλικά και τα πανσεξουαλικά άτομα. Όλοι θα πρέπει να μπορούν να αισθάνονται περήφανοι γι’ αυτό που είναι και γι’ αυτούς που αγαπούν! 

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επεδίωξε να αυξήσει την ευαισθητοποίηση για τα δικαιώματα των ΛΟΑΔΜ, με στόχο να καταδείξει τον κόσμο ότι όποιους και αν αγαπάμε και όποιοι και αν είμαστε, θα πρέπει να έχουμε όλοι τα ίδια δικαιώματα. Η ΕΕ έχει συμπεριλάβει την προστασία των ΛΟΑΔΜ σε βασικά νομικά έγγραφα, όπως η Συνθήκη του Άμστερνταμ (1997), ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων (2000) και οι οδηγίες κατά των διακρίσεων. Ασφαλώς, στην ΕΕ η κατάσταση είναι διαφορετική από τη μια χώρα στην άλλη. 

Ποια είναι η κατάσταση των πολιτών ΛΟΑΔΜ στην Ευρώπη;

Το 2013 ο Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (FRA) παρουσίασε τα αποτελέσματα έρευνας που κατέδειξε ότι οι ΛΟΑΔΜ ανά την ΕΕ αντιμετωπίζουν διακρίσεις, παρενόχληση, ρητορική μίσους και βία, συμπεριφορές που δεν τους επιτρέπουν να ασκήσουν πλήρως τα θεμελιώδη δικαιώματά τους. Τα πορίσματα της 2ης έρευνας της ΕΕ για τους ΛΟΑΔΜ καταδεικνύουν μικρή πρόοδο. 

«Παραμένει γεγονός που εκπλήσσει και συγκλονίζει ότι η πλειονότητα των ΛΟΑΔΜ σε ολόκληρη την Ευρώπη είναι απρόθυμοι να κρατήσουν το χέρι συντρόφου του ίδιου φύλου σε κοινή θέα. Τα επαναλαμβανόμενα φαινόμενα διακρίσεων, ακόμη και βίας, είναι πολύ ανησυχητικά. Και παρ’ όλα αυτά, σχεδόν παντού, πολύ λίγα από τα άτομα που δέχονται επίθεση καταγγέλλουν το περιστατικό στις αρχές.», δήλωσε ο διευθυντής του FRA, Michael O'Flaherty, τον Μάρτιο του 2020. 

Ορισμένες χώρες της ΕΕ κάνουν μάλιστα βήματα προς τα πίσω όσον αφορά τα δικαιώματα των ΛΟΑΔΜ. Η ρητορική μίσους, καθώς και οι πράξεις ομοφοβικής και τρανσφοβικής βίας παραμένουν πολύ συχνές, ακόμη και σε χώρες που έχουν σημειώσει σημαντική πρόοδο. Η ΕΕ επεξεργάζεται επί του παρόντος νέα στρατηγική για την αντιμετώπιση αυτής της κατάστασης.

Η τρέχουσα κατάσταση όσον αφορά τα δικαιώματα των ΛΟΑΔΜ παρακολουθείται επίσης από μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς, όπως η ILGA-Europe, που δημοσιεύει ετήσιο εργαλείο συγκριτικής αξιολόγησης, το Rainbow Europe, το οποίο κατατάσσει 49 χώρες στην Ευρώπη με βάση τους νόμους και τις πολιτικές τους για την ισότητα των ΛΟΑΔΜ. 

Ενδιαφέρεστε να συμμετάσχετε σε οργανώσεις ΛΟΑΔΜ που προασπίζονται τα ίσα δικαιώματα; 

Το άρθρο 19 της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου προστατεύει το δικαίωμα όλων να εκφράζονται ελεύθερα. Διάφορες οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών δραστηριοποιούνται για την προάσπιση των δικαιωμάτων της κοινότητας των ΛΟΑΔΜ και για τη διασφάλιση του σεβασμού των αρχών αυτών. Ορισμένες λαμβάνουν χρηματοδότηση από την ΕΕ για τη στήριξη των δραστηριοτήτων τους. 

Ακολουθούν ορισμένα απ’ αυτά τα ευρωπαϊκά δίκτυα. Ελέγξτε τις δράσεις τους και τον κατάλογο των εθνικών μελών τους για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το πώς να προασπίσετε τα δικαιώματά σας και αναλάβετε δράση:

• Διεθνής Οργάνωση Λεσβιών, Ομοφυλόφιλων, Αμφιφυλόφιλων, Διεμφυλικών, Κουίρ και Μεσοφυλικών Νέων και Φοιτητών (IGLYO)
• Οργάνωση Intersex International Europe (OII Europe)
• ILGA Europe

Θέλετε να καταγγείλετε περιστατικά διακρίσεων;

Σύμφωνα με τα πορίσματα της έρευνας για τους ΛΟΑΔΜ, οι ΛΟΑΔΜ συχνά δεν καταγγέλλουν περιστατικά διακρίσεων, καθώς πιστεύουν ότι τίποτε δεν πρόκειται να αλλάξει (41 % των απαντησάντων).

Με δεδομένο ότι δύο από τους συνηθέστερους τύπους ρητορικής μίσους είναι η ομοφοβική και η τρανσφοβική ρητορική, μπορείτε να κάνετε τη διαφορά αν αρνηθείτε να την ανεχθείτε!

Εάν έχετε πέσει θύμα διάκρισης, σας συμβουλεύουμε να επικοινωνήσετε με τον εθνικό φορέα ισότητας της χώρας διαμονής σας ή με κάποια οργάνωση που εκπροσωπεί τα συμφέροντα της κοινότητας των ΛΟΑΔΜ, η οποία μπορεί είτε να σας βοηθήσει είτε/και να σας κατευθύνει προς την κατάλληλη υπηρεσία υποστήριξης.