© John Schnobrich - Unsplash
Ακτιβισμός στην ψηφιακή εποχή
Τελευταία ενημέρωση Τρίτη, 29/07/2025
Χάρη στην προχωρημένη διασυνδεσιμότητα, που σας προσφέρει η εξάπλωση του διαδικτύου, σήμερα είναι ευκολότερο να παίξετε τον ρόλο σας για να προωθήσετε μια αλλαγή και να φέρετε εις πέρας τη δική σας αποστολή με ψηφιακό τρόπο. Ανακαλύψτε πώς μπορείτε να κάνετε τη φωνή σας να ακουστεί!
Όταν προσπαθείτε να προβάλετε μια ιδέα δημοσιεύοντας ένα «τιτίβισμα» από τον προσωπικό σας λογαριασμό, το αποτέλεσμα συχνά δεν φέρνει τα επιθυμητά αποτελέσματα, κυρίως για δύο λόγους. Πρώτον, γιατί η φωνή μιας ομάδας είναι πάντοτε πιο δυνατή από τη φωνή ενός και μόνο ατόμου. Δεύτερον, γιατί ένα χαρακτηριστικό της ανθρώπινης συμπεριφοράς είναι ότι θέλουμε κάπου να ανήκουμε.
Ας δούμε λοιπόν μαζί τι μπορείτε να κάνετε για να εκφράσετε τη γνώμη σας με διαφορετικούς τρόπους· με τα μέσα που προσφέρουν η διαδικτυακή δημοσιογραφία και ο ψηφιακός ακτιβισμός.
Διαδικτυακή δημοσιογραφία
Ο υπολογιστής σας αποτελεί το μέσο πρόσβασης σε μια σειρά από δυνατότητες να ενεργοποιηθείτε και να ασκήσετε επιρροή. Πού πρέπει όμως να στραφείτε, αν επιθυμείτε να διατυπώσετε και να προβάλετε τις απόψεις σας;
Μία από τις πλατφόρμες που λειτουργεί ως εξ απόστασης κοινότητα είναι το Cafébabel, ένα συμμετοχικό περιοδικό ευρείας θεματολογίας. Οι συντάκτες του είναι νέες και νέοι από όλη την Ευρώπη και είναι αναγνώσιμο στα αγγλικά, τα γαλλικά, τα ισπανικά, τα ιταλικά, τα γερμανικά και τα πολωνικά.
Η λειτουργία του ξεκίνησε το 2001 από μια ιδέα σπουδαστών που είχαν συμμετάσχει στο πρόγραμμα Erasmus για να εξελιχθεί στο «συμμετοχικό προαύλιο» το οποίο σήμερα αριθμεί 15.000 συντάκτες και 250.000 μηνιαίους επισκέπτες.
Με έμφαση στην ευρωπαϊκή διάσταση των πραγμάτων, το CaféBabel ενθαρρύνει τη συνεργασία των νέων· οποιοσδήποτε επιθυμεί μπορεί να συζητήσει μια ιδέα του, να μεταφράσει ένα άρθρο, να γίνει μέλος μιας τοπικής κοινότητας ή της συντακτικής ομάδας. Ρίξτε μια ματιά εδώ.
Μια άλλη δημοσιογραφική πρωτοβουλία, το περιοδικό Are We Europe, έχει σκοπό να δώσει απαντήσεις στο εξής καίριο ερώτημα: «Τι θα πει να είσαι Ευρωπαίος/-α στον ολοένα και πιο χαώδη κόσμο μας;»
Επιδίωξή του είναι να απεικονίσει την Ευρώπη με τρόπο νεωτεριστικό, να δώσει ένα μεγαλύτερο βήμα έκφρασης στη διαπολιτισμικότητα και την αφήγηση προσωπικών ιστοριών. Μέρος του περιεχομένου του διατίθεται στο διαδίκτυο, αλλά οι αναγνώστες του μπορούν επίσης να αγοράσουν την έντυπη έκδοσή του. Θέλετε κι εσείς να συνεισφέρετε στους πάνω από 450 συνεργάτες του; Διαβάστε την πρόσκληση υποβολής άρθρων ή στείλτε το άρθρο σας εδώ.
Ύστερα από τη γέννηση του γαλλικού περιοδικού Le Taurillon, δημιουργήθηκαν διάφορες εκδόσεις του σε διαφορετικές γλώσσες. Για κάθε γλωσσική έκδοση του περιοδικού υπεύθυνη είναι διαφορετική συντακτική ομάδα.
Το ηλεκτρονικό αυτό περιοδικό, που ασχολείται με την επικαιρότητα, την πολιτική, τον πολιτισμό και την οικονομία, δέχεται και εξωτερικές συνεργασίες. Εάν ενδιαφέρεστε, πρέπει καταρχάς να υποβάλετε σύνοψή του άρθρου σας.
Μια άλλη εναλλακτική λύση για νέους είναι η πρωτοβουλία της UNICEF Voices of Youth (Φωνές της Νεολαίας). Το πρόγραμμα αυτό καλεί νέους ηλικίας 18-25 ετών που θέλουν να αλλάξουν τον κόσμο είτε να γράψουν άρθρα ιστολογίου (συνεντεύξεις, ποιήματα, προσωπικές ιστορίες και άλλα) είτε τις λεγόμενες «σπίθες» (μικρές αναλαμπές αισιοδοξίας). Ο ιστοχώρος του προγράμματος είναι διαθέσιμος στα αγγλικά, τα γαλλικά, τα ισπανικά και τα αραβικά και περιέχει ιστορίες που εμπνέουν, αλλά και άρθρα για θέματα της επικαιρότητας, όπως η κλιματική αλλαγή. Μπορείτε να συμπληρώσετε το έντυπο συμμετοχής εδώ.
Μπορείτε επίσης να υποβάλετε την πρότασή σας στην Global Voices Online, μια πολύγλωσση κοινότητα ιστολόγων, δημοσιογράφων, μεταφραστών, ακαδημαϊκών και ακτιβιστών στον τομέα των ανθρώπινων δικαιωμάτων.
Θέλετε να βρείτε περισσότερες πληροφορίες, ιδίως για να γράψετε ένα άρθρο με θέμα την Ευρώπη; Εγγραφείτε σε ένα δωρεάν μάθημα, για παράδειγμα «Πώς λειτουργεί η Ευρωπαϊκή Ένωση;» ή «Πώς να γράψω ένα άρθρο με θέμα την Ευρώπη;» στο Open Media Hub, που στηρίζει τους επαγγελματίες στον τομέα των ΜΜΕ στις χώρες που γειτονεύουν με την ΕΕ και χρηματοδοτείται από αυτή. Μπορείτε επίσης να συμβουλευτείτε τους πόρους που παρέχει το Ευρωπαϊκό Κέντρο Δημοσιογραφίας.
Σπουδάζετε δημοσιογραφία; Η ΕΕ σας προσφέρει διάφορες ευκαιρίες:
Επιπλέον, για νέους δημοσιογράφους προσφέρονται οι παρακάτω επιλογές που δεν χρηματοδοτούνται από την ΕΕ.
- Πρόγραμμα του BBC για μαθητευόμενους δημοσιογράφους
- Υποτροφία «Google News Initiative»
- Πρακτικές ασκήσεις στο Euradio
Ψηφιακός ακτιβισμός
Σύμφωνα με τη διαδικτυακή εγκυκλοπαίδεια Britannica ο ψηφιακός ακτιβισμός (γνωστός και ως ακτιβισμός στον κυβερνοχώρο) συνίσταται σε «μια μορφή ακτιβισμού που χρησιμοποιεί το διαδίκτυο και τα ψηφιακά μέσα ως κομβικές πλατφόρμες για τη διοργάνωση μαζικών κινητοποιήσεων και την ανάληψη πολιτικής δράσης».
Εάν σας ενδιαφέρει η ευρωπαϊκή ιδέα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δημιούργησε την πλατφόρμα together.eu, σημείο συνάντησης, συζήτησης και ανάληψης δράσης για άτομα που επιθυμούν να συμβάλουν στη διαμόρφωση της Ευρώπης.
Η πρωτοβουλία αυτή αποτελεί συνέχεια της εκστρατείας «Αυτή τη φορά ψηφίζω», που είχε ως θέμα τις τελευταίες εκλογές για την ανάδειξη των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Τα συμπεράσματα της εκστρατείας έδειξαν την τεράστια επιρροή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και του διαδικτύου, ιδίως μεταξύ των νέων.
Ο ιστότοπος European Youth Ideas (Ιδέες της Ευρωπαϊκής νεολαίας) παίζει ρόλο συνδέσμου μεταξύ των πολιτών και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Σας δίνει τη δυνατότητα να συμμετάσχετε ενεργά στο ευρωπαϊκό δημοκρατικό γίγνεσθαι. Μπορείτε να πραγματοποιήσετε προτάσεις για θέματα που απασχολούν σήμερα την Ευρώπη και να διατυπώσετε τις ιδέες σας για την Ευρώπη του αύριο.
Ο ιστότοπος Youth4Climate (Νεολαία για το Κλίμα) αποτελεί κατεξοχήν παράδειγμα χρήσης ψηφιακών πλατφορμών από τους νέους ώστε να εκφράσουν τις απόψεις τους και να οργανώσουν το κίνημά τους.
Κι άλλοι χώροι στο διαδίκτυο επιτρέπουν στους χρήστες τους να διατυπώνουν τις ιδέες τους με ασφάλεια. Ένα παράδειγμα είναι και ο ιστοχώρος Media Activism (Ακτιβισμός στα Μέσα) ο οποίος, όπως επισημαίνει: «λειτουργεί ως ενδιάμεσος κρίκος μεταξύ του ακτιβισμού και των καθιερωμένων μέσων ενημέρωσης, και σκοπός του είναι να ακουστούν οι φωνές των ακτιβιστών στον δημόσιο χώρο». Μια πρωτοβουλία του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Ιδρύματος, η βάση δεδομένων συγκεντρώνει βίντεο πολιτών βάσει επτά κατηγοριών, από «Κοινωνικοί αγώνες» έως «Νεολαία». Μπορείτε να υποβάλετε την εισήγησή σας εδώ.
Ένας άλλος τρόπος ευαισθητοποίησης σχετικά με ένα θέμα είναι να συγκεντρώσετε υπογραφές υπέρ ενός αιτήματος στο διαδίκτυο. Διαδικτυακές πλατφόρμες, όπως η Change.org, σας δίνουν τη δυνατότητα να κινητοποιήσετε και άλλους ώστε να στηρίξουν το αίτημά σας, ενώ οι πλατφόρμες πληθοχρηματοδότησης (crowdfunding), Kickstarter ή GoFundMe, σας δίνουν τη δυνατότητα να βρείτε κεφάλαια για να υλοποιήσετε την κοινωνική αλλαγή που σας κινητοποιεί.
Τέλος, μια πρωτοβουλία της ΕΕ, η λεγόμενη Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών, σας δίνει τη δυνατότητα να προτείνετε αλλαγές στη νομοθεσία της ΕΕ. Ο καθένας μπορεί να υποβάλει προτάσεις μέσω της σχετικής πλατφόρμας, να δρομολογήσει μια εκστρατεία και να οικοδομήσει την απαραίτητη συναίνεση. Μόλις μια πρωτοβουλία συγκεντρώσει ένα εκατομμύριο υπογραφές, η Επιτροπή θα αποφασίσει σε ποιες ενέργειες θα προβεί. Δείτε πώς μπορείτε να αναλάβετε μια τέτοια πρωτοβουλία εδώ.
Η τεχνολογία και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης θα σας συνοδεύσουν στην πορεία ακτιβισμού σας· το μόνο που χρειάζεστε είναι μια ιδέα και ένα βήμα για να πείτε την άποψή σας.