Nie daj się nabrać!

Ostatnia aktualizacja piątek, 27/08/2021

„Fake niusy” mogą rozprzestrzeniać się w mediach społecznościowych w zawrotnym tempie, uwypuklając negatywne stereotypy i podsycając napięcie. Przedstawiamy działania, a także narzędzia i wskazówki, które pomogą Ci wyłowić i powstrzymać fałszywe i wprowadzające w błąd informacje.

Dzięki smartfonom i tabletom dostęp do wiadomości ze świata jest dziecinnie prosty. 
Ale czy aby na pewno?

Przeglądając media społecznościowe oraz inne aplikacje i strony, często nie zdajesz sobie sprawy, że to, co wygląda na rzetelną wiadomość, w rzeczywistości jest czymś zupełnie innym. 
Na szczęście każdy może łatwo nauczyć się, jak inteligentnie czytać wiadomości online. Spójrz z dystansem i pomyśl dwa razy, zanim uwierzysz w historię i udostępnisz ją innym.

W ramach projektu FAKE OFF, współfinansowanego z unijnego programu Erasmus+, udostępniono niedawno aplikację, która pomaga zachować czujność w internecie. 
Aplikacja jest dostępna w pięciu językach i zawiera quiz, który sprawdza, czy rozumiesz logikę manipulowania wiadomościami, oraz grę detektywistyczną, która polega na wychwyceniu odpowiednich sygnałów i rozpoznaniu przekłamań w artykułach. Pobierz bezpłatnie tutaj lub tutaj i zobacz, jak to działa!

Partnerzy prowadzący ten projekt zauważyli, że dzieci i młodzież coraz częściej stają się celem internetowych kampanii informacyjnych, które służą propagandzie lub celom finansowym.
Oto kilka porad FAKE OFF – jak zdemaskować wątpliwe treści w cyfrowym świecie:

• Znajdź imię i nazwisko autora i sprawdź w wyszukiwarce, czy jest to wiarygodna osoba. 
• Uważaj na sensacyjne nagłówki – czytaj z rozsądkiem i nie daj się ponieść emocjom. 
• Znakiem rozpoznawczym są dziwne, długie i poplątane adresy internetowe. 
• Szukaj wiarygodnych odniesień do faktów – nie daj się nabrać na fikcyjne badania i analizy.
• Pamiętaj, że satyra i parodia często wyglądają jak fake niusy, a chodzi tylko o żart.
• Nadal masz wątpliwości? Zapytaj eksperta albo skorzystaj ze stron internetowych służących weryfikacji informacji.
• Staraj się zachować bezstronność – pamiętaj, że jesteśmy bardziej skłonni uwierzyć w to, co odpowiada naszym przekonaniom.

UE a fałszywe fakty

UE podjęła szereg działań, które mają powstrzymać napór fałszywych wiadomości. Są to przykładowo kampanie i imprezy informacyjne, organizowane w Europie i nie tylko, które mają uwrażliwić młodych ludzi na fałsz informacyjny podawany im w coraz bardziej wyrafinowany sposób.
Przykładem może być Forum Młodzieży UE-Turcja, które odbyło się w listopadzie 2019 r. Zostało ono zorganizowane przez delegaturę UE w Turcji i przyciągnęło setki studentów uczelni wyższych. Udział w nim wzięli lokalni prelegenci i znany youtuber @aykutelmas.

Tematem praktycznych warsztatów i dyskusji było znaczenie inteligentnego korzystania z mediów i rozwijania umiejętności cyfrowych w zapobieganiu szerzeniu dezinformacji. 
Uczestnicy mogli przetestować turecką internetową platformę weryfikacji faktów teyit.org i dowiedzieć się, jak odpowiedzialnie udostępniać informacje.

Prawda czy fałsz?

Inne działania UE w walce z dezinformacją to: utworzenie systemu wczesnego ostrzegania, wspieranie wolnych i niezależnych mediów, współpraca z największymi platformami internetowymi, ułatwienie weryfikacji informacji oraz wyszukiwanie i obalanie mitów. 
Warto też wspomnieć stronę EUvsDisinfo, która ma informować o rosyjskich kampaniach dezinformacyjnych i demaskować je.

Chcesz się uodpornić na dezinformację i poznać prawdziwe fakty? Zamów cotygodniowy biuletyn albo przeszukuj coraz większą bazę danych zawierającą przykłady prorosyjskiej dezinformacji. Można w ten sposób wyrobić sobie własne zdanie na wiele różnych tematów. Dowiedz się, co się nie wydarzyło w 2019 r. i nie tylko!