Φανταστικές διαδρομές και τρομακτικά έθιμα στην Ευρώπη

Τελευταία ενημέρωση Τετάρτη, 22/10/2025

Είστε έτοιμοι να γνωρίσετε μερικές από τις πιο τρομακτικές ευρωπαϊκές παραδόσεις;

Εάν ήσασταν παιδί στη δεκαετία του 90, τότε σίγουρα ζήσατε μια τραυματική εμπειρία, όταν είδατε την ταινία του Τιμ Μπάρτον «Χριστουγεννιάτικος Εφιάλτης». Σήμερα ταινίες όπως το Coco, που εμπνέεται από την εορταστική παράδοση της Ημέρας των Νεκρών, σε γενικές γραμμές προκαλούν συναισθήματα θαλπωρής και συγκίνησης (τα λέω αυτά ειδικά για τους μεγάλους που διαβάζουν τις γραμμές αυτές). 

Αν όμως ψάχνετε πραγματικά μυστηριώδεις και τρομακτικές ιστορίες, δεν έχετε παρά να το πείτε. Ιδίως αυτή την εποχή του χρόνου στην Ευρώπη αφθονούν οι ιστορίες του τύπου αυτού.

Γι’ αυτό, χαλαρώστε, βάλτε καφέ (ή, αν προτιμάτε, γλυκό κολοκύθα) και ετοιμαστείτε για την τρομάρα που θέλετε να πάρετε στην επόμενη ευρωπαϊκή έξοδό σας!

Γι’ αρχή (πιθανώς)

Το ξέρατε ότι η γνωστή γιορτή Halloween, που προέρχεται από την αγγλική έκφραση «All Hallows' Eve» αντλεί τις ρίζες της από ένα κελτικό τελετουργικό, το λεγόμενο «Samhain», που σήμαινε τέλος του καλοκαιριού; Τους καιρούς των Κελτών το νέο έτος ξεκινούσε την 1η Νοεμβρίου. Το βράδυ της παραμονής οι συμμετέχοντες στο τελετουργικό, κυρίως αγρότες, εξέφραζαν με τον τρόπο αυτό τις ευχαριστίες τους για την καλοκαιρινή σοδειά και ξεκινούσαν τις προετοιμασίες τους για τους χειμερινούς μήνες. 

Πίστευαν ότι το βράδυ εκείνο το καταπέτασμα μεταξύ των δύο κόσμων, των νεκρών και των ζωντανών, γινόταν λεπτότερο και έτσι τα πνεύματα μπορούσαν να μας επισκεφτούν για λίγο.

Γνωρίζετε τον θρύλο του τσιγκούνη Τζακ; Ήταν ένας μπεκρής από την Ιρλανδία, μεγάλο πειραχτήρι. Αφού λοιπόν ξεγέλασε κάμποσες φορές τον Θάνατο, τον ανάγκασε να πεθάνει το ίδιο του σώμα, όταν τον πρόδωσε το συκώτι του. Ο καημένος ο Τζακ όμως έμελλε να βρει την πόρτα του Άλλου Κόσμου κλειστή. Αναγκάστηκε έτσι να περιφέρεται άσκοπα ανάμεσα στους δύο κόσμους, κρατώντας ένα αναμμένο κάρβουνο μέσα σε ένα χαραγμένο ραπάνι. 

Εκεί οφείλεται πιθανώς και το σημερινό έθιμο της φωτισμένης σκαλιστής κολοκύθας. Έτσι, τα μεταμφιεσμένα παιδιά μπορούν και βλέπουν, όταν πηγαίνουν από πόρτα σε πόρτα παρασταίνοντας τα πνεύματα. 

Σας άνοιξε η όρεξη; πάμε παραπέρα; 

Αν μείνουμε στο ίδιο θέμα (και στην ίδια γεωγραφική περιοχή), ποιο καλύτερο μέρος για τις διακοπές σας αυτό το φθινόπωρο από το παλιό καλό Ηνωμένο Βασίλειο; Ίσως αυτή να είναι η ευκαιρία σας να επισκεφτείτε το Nessi, το θρυλικό τέρας του Λοχ Νες, δημιούργημα των Highlands της Σκωτίας, που έγινε δημοφιλές τη δεκαετία του 30.

Όταν φτάσετε στο Ηνωμένο Βασίλειο, για μια πρώτη τρομάρα, γιατί να μην επισκεφτείτε τα μπουντρούμια του Λονδίνου ή του Εδιμβούργου, ή και τα δύο, αν προτιμάτε. Εάν πάλι τα υπόγεια δεν σας εμπνέουν, τότε καλύτερα να περιμένετε έως τις 5 Νοεμβρίου (διαβάστε το ποίημα «Remember Remember...»), ιδίως αν η ταινία «V for Vendetta» είναι από τις αγαπημένες σας, ώστε να παρακολουθήσετε τις εκδηλώσεις για τον εορτασμό της Ημέρας του Γκάι Φωκς. Υπαίθριες φωτιές και πυροτεχνήματα φωτίζουν τις αγγλικές πόλεις εις ανάμνηση της αποτυχημένης συνωμοσίας της Πυρίτιδας που οργανώθηκε το 1605, όταν ο Φωκς, ένας καθολικός συνωμότης προσπάθησε να ανατινάξει το Κοινοβούλιο και να δολοφονήσει τον τότε βασιλιά Ιάκωβο Α’.

Στη συνέχεια, μπορείτε να διασχίσετε τη Μάγχη και να κατευθυνθείτε στο Μουσείο Βασανιστηρίων του Άμστερνταμ. Θα γνωρίσετε έτσι καλύτερα την ιστορία της Ευρώπης και θα εξοικειωθείτε, και όχι μόνο, με 40 όργανα τιμωρίας και βασανιστηρίων από διάφορες χώρες. 

Αλήθεια, μια και μιλάμε για όργανα, ξέρατε ότι την ημέρα των Αγίων Πάντων, ορισμένοι Γερμανοί έκρυβαν τα μαχαίρια στα σπίτια τους; Ξέρετε γιατί; Για να μην τραυματίσουν κατά λάθος τα φαντάσματα και τα πνεύματα πεθαμένων μελών της οικογένειάς τους που τριγυρνούσαν στο σπίτι ανάμεσά τους εκείνη την ημέρα. Και εσείς νομίζατε ότι τα πνεύματα δεν έχουν σώμα, έτσι δεν είναι;

Κατά τα φαινόμενα όμως και πεινάνε και διψάνε. Γι’ αυτό άλλωστε, όπως τα παιδιά αφήνουν γλυκά για τον Άγιο Βασίλη, έτσι και στην Αυστρία υπάρχει το έθιμο να αφήνει ο κόσμος ψωμί για νερό για τα πνεύματα, σε περίπτωση λιγούρας. 

Άλλοι πάλι προτιμούν να φαντάζονται τις ψυχές με έναν πιο χειροπιαστό τρόπο, σαν ζωντανούς σκελετούς, ας πούμε. Γι’ αυτούς ακριβώς διαλέξαμε τρία διαφορετικά μέρη σε τρεις ευρωπαϊκές χώρες που υπόσχονται να ικανοποιήσουν την περιέργειά τους. Ας κινηθούμε από τα ανατολικά προς τα δυτικά!

Όχι μακριά από την Πράγα, την πανέμορφη πρωτεύουσα της Τσεχίας, στην πόλη Kutná Hora με λίγο περισσότερους από 20.000 κατοίκους, βρίσκεται ένα ρωμαιοκαθολικό παρεκκλήσι, η λεγόμενη οστεοφυλακή του Sedlec, που δημιουργήθηκε το 1278 στα υπόγεια της εκκλησίας των Αγίων Πάντων στο ομώνυμο νεκροταφείο. Έχετε ξαναδεί έναν πολυέλαιο από οστά; Και μάλιστα όχι από τυχαία οστά! Κοιτώντας τον μπορείτε να αναγνωρίσετε τα 200 διαφορετικά είδη οστών που συνθέτουν το ανθρώπινο σώμα. Το παρεκκλήσι κοσμούν τα οστά από 40.000 έως 70.000 σκελετούς, δηλ. τρεις φορές παραπάνω από τον σημερινό πληθυσμό της πλησιέστερης πόλης.

Ύστερα από μια σύντομη πτήση με το αεροπλάνο ή ένα μακρύ ταξίδι με το τραίνο με κατεύθυνση την Ιταλία θα συναντήσετε ένα παρόμοιο θέαμα, αλλά αυτή τη φόρα στο κέντρο της οικονομικής πρωτεύουσας της χώρας, στο Μιλάνο. Σύντομη στάση στον σταθμό του μετρό San Babila, και ακριβώς πίσω από τον μεγαλοπρεπή Duomo, θα βρείτε ένα μικρό παράξενο ιερό: το San Bernardino alle Ossa. Εδώ, αντί για ταπετσαρίες, τους τοίχους διακοσμούν κρανία και οστά, τα ταβάνια καλύπτουν κρανία και όπου κι αν γυρίσετε θα δείτε κρανία και οστά. Κατά τα φαινόμενα, στην αρχή της τελευταίας χιλιετίας, δεν υπήρχε αρκετός χώρος για τα οστά από αποβιώσαντες ασθενείς του κοντινού νοσοκομείου, και έτσι χρειάστηκε να βρεθούν πιο δημιουργικές λύσεις.

Αν τραβήξετε τώρα προς τα δυτικά, στην πορτογαλική πόλη Evora, θα βρείτε ένα παρόμοιο παρεκκλήσι, το λεγόμενο Παρεκκλήσι των Οστών, από τον 16ο αιώνα που καλωσορίζει τους επισκέπτες του με το παρακάτω χαρμόσυνο μήνυμα: «Nós ossos que aqui estamos, pelos vossos esperamos» δηλαδή: «Εμείς τα κόκκαλα είμαστε εδώ και περιμένουμε τα δικά σας.» Τι έγινε; Σας διαπέρασε ανατριχίλα ή όχι ακόμη;

Σας φυλάγαμε το κερασάκι στην τούρτα, ένα κλασικό φρικιαστικό αξιοθέατο: Το Κάστρο Μπράν ή αλλιώς το Κάστρο του Δράκουλα στην Τρανσυλβανία. Μη λησμονήσετε να επισκεφτείτε ένα από τα μέρη που συνδέονται με τον θρυλικό δράκουλα και μετά την επίσκεψή σας κάντε ένα πικνικ στο γειτονικό ρουμανικό δάσος Hoia Baciu κάτω από τα όμορφα δέντρα με τους κυρτούς κορμούς που θα σας θυμίσουν νοσταλγικά το απαγορευμένο δάσος στο Hogwarts (από τα βιβλία του Χάρι Πότερ, φυσικά).

Κι όταν θα είστε εκεί, απλώστε το παραδοσιακό τραπεζομάντηλο με τα κόκκινα και τα άσπρο καρώ, και πάνω του τοποθετήστε μερικά καραμελωμένα μήλα, ένα κομμάτι κολοκύθας οποιουδήποτε τύπου και μερικά «fave dei morti», τα λεγόμενα αμυγδαλωτά των νεκρών.

Τώρα λοιπόν η επιλογή είναι δική σας: ιστορίες, εδέσματα και μέρη να επισκεφτείτε υπάρχουν. Τι προτιμάτε; Διαλέξτε μια μεταμφίεση και μαγευτείτε από τις πανάρχαιες ευρωπαϊκές παραδόσεις. Δεν χρειάζονται πολλά πράγματα, ένα σεντόνι με δύο τρύπες και είστε έτοιμοι!