Wat is “thuis” voor jonge Europeanen?

Laatste wijziging Dinsdag, 20/06/2023

<p>Je hebt waarschijnlijk al gehoord dat “thuis geen plaats, maar een gevoel is”. De laatste gegevens van Eurostat — het bureau voor de statistiek van de Europese Unie — over jongeren en hun huisvesting, geven jonge Europeanen waarschijnlijk een ongemakkelijk gevoel over hun toekomst. Laten we kijken naar de huidige situatie op de woningmarkt waarmee jongeren worden geconfronteerd.</p>

De situatie

Degelijke huisvesting is een essentiële voorwaarde om je levensdoel te kunnen verwezenlijken en sociaal en economisch beschermd te zijn. Uit de meest recente gegevens van Eurostat blijkt echter dat de kwaliteit van de huisvesting van sommige jonge Europeanen niet aan die verwachtingen voldoet.  

Het beeld is inderdaad nogal somber: onbetaalbare prijzen, overbezette woningen en ernstige woningnood blijven voor problemen zorgen. 

Volgens de meest recente gegevens van 2020 wordt bijna 28 % van de jongeren (15-29 jaar) in de EU geconfronteerd met overbezette huisvesting. Het cijfer is ten opzichte van het voorgaande jaar met 1,5 % gestegen en hoger voor jongeren dan voor de bevolking als geheel.

Torenhoge kosten voor huisvesting hebben ook gevolgen voor jongeren. Wanneer ze 40 % of meer van het beschikbare inkomen van een huishouden opslorpen, vormt dat een zware last. Hoewel het percentage jongeren dat gebukt gaat onder extreem hoge prijzen vergelijkbaar is met dat van de algemene bevolking, bestaat er een opvallend verschil tussen jongeren die met armoede worden bedreigd, en jongeren die dat risico niet lopen. Van de jongeren die met armoede worden bedreigd, gaat 40,8 % gebukt onder bovenmatige kosten voor huisvesting.

Problemen?

Er zijn weliswaar verschillen in leeftijd (het gemiddelde lag in 2021 op 26,4 jaar) en geslacht (vrouwen verlaten de gezinswoning eerder dan mannen), maar wanneer jongeren besluiten zelfstandig te gaan wonen, belemmert het gebrek aan betaalbare en degelijke huisvesting hen om op eigen benen te staan. 

Bovendien heeft de pandemie de vooruitzichten van jongeren op huisvesting en werkgelegenheid verslechterd. Door de onzekerheid op het gebied van huisvesting bevinden inactieve en werkloze jongeren zich in een precaire situatie. 

Werkloosheid en buitensporige prijzen voor huisvesting blijven een groot probleem. Toch is er nog een ander verschijnsel dat de drang van jongeren naar onafhankelijkheid in de weg staat. Jongeren gaan vaak naar grote steden, op zoek naar goede kansen voor hun persoonlijke en professionele ontwikkeling. Daar moeten zij echter concurreren met steeds meer toeristen die woningen voor korte tijd huren. 

Het is niet verwonderlijk dat huisvestingsprobleem enorme gevolgen heeft voor de geestelijke gezondheid van jongeren, zoals vermeld in een EURACTIV-artikel.

Deze crisis heeft ook een minder evident gevolg voor de culturele sector: jonge makers en kunstenaars verlaten de steden vanwege de voortdurend stijgende prijzen voor huisvesting. In steden in heel Europa verarmt het culturele landschap omdat kunstenaars er slechts beperkte mogelijkheden hebben. 
 

 

Eurodesk Brussels Link had een gesprek met Nikolina en Sabri van ESN. Zij praatten over de problemen waarmee jongeren worden geconfronteerd bij het zoeken naar huisvesting en over oplossingen voor die problemen. 

Wat kan eraan worden gedaan?

Er is geen eenvoudige of snelle oplossing om jongeren op de woningmarkt te helpen. Sommigen pleiten voor meer sociale huisvesting, d.w.z. huisvesting die door non-profitorganisaties of overheden wordt ontwikkeld en dus tegen een lagere prijs wordt aangeboden dan op de particuliere markt. 

Het is ook belangrijk dat jongeren toegang hebben tot een arbeidsmarkt waar zij hun potentieel kunnen ontwikkelen en hun vaardigheden optimaal kunnen benutten in waardige en lonende arbeidsomstandigheden. Dat houdt onder meer een fatsoenlijk salaris in, zoals vermeld in doelstelling 7 van de EU-strategie voor jongeren.

De EU heeft onlangs ook een akkoord bereikt over nieuwe regels voor toereikende minimumlonen in de EU, die jongeren op de arbeidsmarkt hopelijk zullen helpen en hen ondersteunen om degelijke huisvesting te vinden. Er moet nog veel worden gedaan om ervoor te zorgen dat jongeren over degelijke huisvesting kunnen beschikken, maar het bereikte akkoord is een stap in de goede richting.