Stemmen: de krachtigste manier om je zegje te doen!

Laatste wijziging Woensdag, 30/09/2020

Wat weet je over verkiezingen? Stemmen is de belangrijkste vorm van inspraak voor burgers van een democratische samenleving. Het is een recht dat je altijd moet gebruiken.

In democratieën worden regeringen gevormd door middel van verkiezingen, waarbij de burgers kunnen kiezen tussen verschillende kandidaten of politieke partijen. Met je stem ondersteun je een besluit, een kandidaat, of een partij. In de meeste landen zijn er verkiezingen op gemeentelijk, regionaal, nationaal en Europees niveau.

In de meeste landen mag je stemmen als je 18 bent, maar toen het stemrecht werd ingevoerd moest je nog 21 zijn. Overal in Europa roepen jongeren op om de stemgerechtigde leeftijd verder te verlagen. Zo heeft bijvoorbeeld het Europees Jeugdforum een Europawijde campagne gelanceerd om, naar het voorbeeld van Oostenrijk, de stemgerechtigde leeftijd te verlagen tot 16 jaar. 

Door in lokale, nationale en Europese verkiezingen je stem uit te brengen, oefen je je democratische recht uit om mee te beslissen over je toekomst en geef je de gekozen vergaderingen de legitimiteit die ze nodig hebben om hun taken uit te voeren.

De Europese verkiezingen

De verkiezingen voor het Europees Parlement, die om de vijf jaar worden gehouden, zijn de grootste supranationale verkiezingen in de wereld. Na de verkiezingen kiest het Parlement de nieuwe voorzitter van de Europese Commissie, het uitvoerend orgaan van de EU, en moet het zijn goedkeuring geven aan het volledige team van commissarissen.

Als jonge Europese burger ondervind je elke dag de gevolgen van besluiten die op EU-niveau worden genomen, ongeacht waar je woont, hoe je aan de kost komt of hoe je je tijd doorbrengt. In verband met de verkiezingen van 2019 heeft Eurodesk een pakket pedagogische onlinehulpmiddelen samengesteld die je inzicht geven in de werking van de EU, in wat de EU voor haar burgers doet en nog veel meer.

Hoe verkiezingen werken

De Europese verkiezingen verlopen volgens algemene regels, maar sommige zaken kunnen per land verschillen, zoals de mogelijkheid om per post of vanuit het buitenland te stemmen. Ook de datum van de verkiezingen kan verschillen. Normaal gesproken beginnen de verkiezingen op een donderdag (de dag waarop meestal in Nederland wordt gestemd) en eindigen ze op een zondag (de dag waarop de meeste andere landen verkiezingen houden).

Het aantal leden dat per land wordt gekozen, hangt af van het bevolkingsaantal, waarbij de kleinere landen meer zetels krijgen toebedeeld dan waar ze strikt genomen recht op hebben. 

Bij de laatste verkiezingen, in mei 2019, was de opkomst met een EU-gemiddelde van meer dan vijftig procent een stuk hoger dan bij voorgaande verkiezingen.

Lees de verkiezingsprogramma’s van de kandidaten. Zo kun je een weloverwogen beslissing nemen. Sommige kandidaten hebben een eigen pagina op sociale media waar je vragen kunt stellen. Voor informatie over de volgende Europese verkiezingen, die in 2024 worden gehouden, kun je ook contact opnemen met het liaisonbureau van het Europees Parlement in jouw land.

Als je in het buitenland woont, kun je toch meedoen aan de parlementsverkiezingen in je eigen land. Bij de Europese verkiezingen kun je kiezen voor welk land je wilt stemmen. Bij gemeentelijke verkiezingen heb je actief én passief kiesrecht en mag je dus niet alleen stemmen, maar je ook kandidaat stellen in het EU-land waar je woont.

Heb je het gevoel dat er iets mis is in de samenleving? Probeer er iets aan te doen door te stemmen!