Liżbona hija waħda mill-100 belt fl-Ewropa li wiegħdu li sal-2030 ikunu saru newtrali għall-klima bħala parti mill-Missjoni tal-UE dwar il-Bliet Newtrali għall-Klima u Intelliġenti. Bħala l-Belt Kapitali Ekoloġika tal-Ewropa 2020, Liżbona tieħu s-sostenibbiltà bis-serjetà. Il-belt kapitali Portugiża, li hija famuża għall-għoljiet pittoreski u għall-gastronomija kostali tagħha, naqqset bin-nofs l-emissjonijiet tas-CO2 tagħha bejn l-2002 u l-2014, u issa qiegħda minn ta’ quddiem f’termini ta’ trasport pubbliku, vetturi elettriċi, inizjattivi favur iċ-ċikliżmu, u l-provvista ta’ parks u ġonna ħodor. Tixtieq tara veduti sbieħ minn post fejn iġġib il-belt taħtek? Mur passiġġata fil-Jardim do Torel.
Imkenna fil-wied tax-xmara Pisuerga, Vallodolid hija belt impenjata favur is-sostenibbiltà. Żoni ta’ msaġar urbani jgħinu biex jassorbu l-emissjonijiet tal-karbonju tal-belt, u hemm kważi 1.500 mogħdija għaċ-ċiklisti biex ir-residenti jkunu jistgħu jmorru minn post għal ieħor mingħajr ma jagħmlu ħsara lill-ambjent. Il-provinċja tal-madwar hija famuża għall-kastelli storiċi bħal Castillo de Simancas. Għalhekk, għaliex ma tikrix rota u tesplora wieħed minn dawn it-teżori Spanjoli moħbijin?
Vitoria-Gasteiz, li tinsab biss siegħa bogħod minn Bilbao, ngħatat it-titlu tal-Belt Kapitali Ekoloġika tal-Ewropa fl-2012 – u faċli li wieħed jifhem għaliex. Il-belt hija mdawra b’“ċinturin aħdar” ta’ muntanji u foresti, u l-popolazzjoni kollha tagħha toqgħod mhux aktar minn 300 metru ’l bogħod minn spazju aħdar. Il-park ċentrali ta’ La Florida, li huwa ġnien botaniku b’aktar minn 90 speċi ta’ siġar, huwa post tajjeb ħafna biex tirrilassa fih u tassorbi l-atmosfera tal-post. Il-park fih saħansitra dar kulturali, iddedikata għall-kittieb Spanjol José Ignacio de Aldecoa, li fiha l-librerija tagħha stess.
Zaragoza hija l-belt kapitali tar-reġjun Spanjol ta’ Aragona u hija famuża għall-istorja Rumana tagħha, għall-ikel uniku, u għall-arti urbana dinamika. Iżda, lil hinn minn dan, il-belt qiegħda wkoll tidħol għall-impenn favur l-ambjent. Il-Parque del Agua “Luis Buñuel” huwa park kbir li jinsab fil-Majjistral taċ-ċentru tal-belt. Il-park ekoloġiku pubbliku, li jkopri aktar minn nofs kilometru kwadru ta’ raba’ mhux użat, huwa eżempju eċċellenti ta’ żvilupp mill-ġdid ekoloġiku u llum il-ġurnata joffri attivitajiet bħar-rafting u l-irkib taż-żwiemel. Jekk tippreferi xi ħaġa aktar kalma, tista’ tmur ukoll taqdef fuq dgħajsa fil-lag li hemm fil-park.
Montpellier iżewweġ it-temp sabiħ tal-kosta tal-Mediterran mal-istorja affaxxinanti tal-medjuevu, u huwa post li ma tistax taqbżu fil-vjaġġ tiegħek tad-DiscoverEU. Il-kosta nnifisha fiha l-laguni Palavasian, numru ta’ lagi impressjonanti li huma protetti mill-UE bħala siti tan-Natura 2000. Peress li ż-żona spiss tkun soġġetta għal mewġiet estremi tas-sħana, il-protezzjoni tgħin fil-konservazzjoni tal-ħajja selvaġġa fil-laguni. Sit ieħor tan-Natura 2000 fil-belt hija x-xmara Lez, li tgħaddi mill-Parc du Domaine de Méric. Fil-park hemm ir-residenza preċedenti tal-pittur impressjonista Franċiż Bazille u, għalhekk, kemm jekk trid issir taf aktar dwar ħajtu jew sempliċiment tgawdi mixja għall-kwiet tul ix-xmara, il-park joffri xi ħaġa għal kulħadd.
Il-mogħdija għaċ-ċiklisti ViaRhôna, twila 815-il km, tgħaddi minn Lyon u toffri lill-vjaġġaturi tad-DiscoverEU l-opportunità li jesploraw in-Nofsinhar ta’ Franza b’mod sostenibbli fuq żewġ roti. Il-mogħdija għaċ-ċiklisti issegwi x-xmara li sserrep tar-Rhône u tgħaddi minn widien u minn ġonna tas-siġar taż-żebbuġ, mil-Lag ta’ Ġinevra sa Lyon u, eventwalment, sax-xtajtiet Mediterranji ta’ Franza. Jekk ikollok xi ħin waranofsinhar li ma tkunx taf kif se tqattgħu, għax ma taqbadx din il-mogħdija biex tiskopri s-sbuħija tar-reġjun?
Ħafna drabi l-belt ta’ Strasburgu titqies bħala l-ħolqa bejn il-kultura Franċiża u dik Ġermaniża, u ċ-ċentru kollu tagħha huwa sit ta’ patrimonju tal-UNESCO. Il-belt kienet waħda mill-finalisti tal-Premju tal-Belt Kapitali Ekoloġika tal-Ewropa fl-2021, u qiegħda fuq quddiem fil-ġlieda kontra t-tibdil fil-klima u t-titjib tal-kwalità tal-arja. Fl-2012, il-belt ta’ Strasburgu nediet il-karta Ilkoll magħqudin għal aktar bijodiversità, li tipproteġi l-foresti, il-parks, u l-ħajja selvaġġa tal-belt billi toħloq ħabitats għal speċijiet bħan-naħal, tiskoraġġixxi l-użu tal-pestiċidi fuq l-għelejjel, u tinstalla soqfa ħodor fuq il-bini. Aktar minn hekk, jekk dejjem ħlomt li tkun f’żewġ pajjiżi f’daqqa, allura Strasburgu huwa l-post li għandek iżżur. Imxi lejn il-pont fil-Ġnien taż-Żewġt Ixtut – hemmhekk tista’ toqgħod b’sieq waħda fi Franza u l-oħra fil-Ġermanja!
Imperrċa fuq l-Alpi pittoreski, fuq ix-xtut tax-xmara Renu, Vaduz toffri veduti impressjonanti tal-muntanji msaġġrin u l-qċaċet għoljin ħafna kważi kull fejn tħares. Id-daqs ċkejken tal-belt jagħmilha faċli li toħroġ minnha u tesplora n-natura bil-mixi jew bir-rota. Il-Liechtenstein qed jieħu ħsieb il-flora u l-fawna tiegħu b’171 ettaru ta’ riżervi naturali protetti madwar il-pajjiż kollu. Jekk tiddeċiedi li żżur Vaduz, tinsiex tieħu ż-żarbun tal-mixi miegħek sabiex tkun tista’ tisfrutta bl-aħjar mod iż-żjara tiegħek f’dan il-pajjiż rurali.
Il-belt ta’ Nuremberg fil-Baviera, magħrufa għall-kastell imponenti u għat-toroq imserrpin tal-belt l-antika tagħha, kienet finalista tal-Premju tal-Belt Kapitali Ekoloġika tal-Ewropa fl-2012 u fl-2013. Madwar il-belt kollha hemm żoni ekoloġiċi li jrażżnu l-użu tal-vetturi li jniġġsu, u permezz ta' dan l-arja tal-belt hi aktar nadifa u aħjar għan-nifs. Hemm ukoll impenn qawwi favur l-ekonomija ċirkolari fil-belt, tant li 56% tal-iskart muniċipali jiġi riċiklat. Il-qalba tal-belt hija mimlija ħwienet indipendenti li huma impenjati li jbigħu prodotti ekoloġiċi jew organiċi. Dawk li jħobbu s-snajja’ tradizzjonali magħmulin bl-idejn żgur li m’għandhomx jonqsu milli jżuru ċ-ċentru tal-artiġġjani medjevali.
